Aanhoudende problemen fiscus

NIVO 2019-24

In mijn column “Fiscale Chaos” van februari 2017 meldde ik dat er een behoorlijk aantal problemen
bij de Belastingdienst lagen om op te lossen. De Belastingdienst kwam zelfs onder verscherpt
toezicht van het Ministerie van Financiën. Overigens het broertje (of zusje zoals u wilt) van de
Belastingdienst, Het UWV zal als het zo doorgaat, vermoed ik, ook onder verscherpt toezicht
komen te vallen. Want ook daar blijven de problemen zich maar opstapelen.

Tijd om weer eens “de temperatuur” te meten bij de fiscus.

 

Algemene Rekenkamer d.d. 15 mei 2019

De algemene Rekenkamer kopt op 15 mei jl. dat de problemen Belastingdienst nog lang niet voorbij
zijn. Ondanks het ingezette verbetertraject is een aantal problemen waar de Belastingdienst mee te
maken heeft zo groot, dat het oplossen ervan meer tijd vraagt dan voorheen gedacht.

Vooral de ICT van de Belastingdienst is sterk verouderd en daardoor moeilijk aanpasbaar en duur
in onderhoud. Het gevolg is dat het soms lastig of zelfs onmogelijk is om nieuwe wetgeving in te
voeren of de dienstverlening aan burgers te vernieuwen. De Belastingdienst is al een aantal jaren
bezig om deze verouderde systemen te moderniseren of te vervangen. Het tempo waarin dat
gebeurt, is echter niet hoog genoeg om de toename met nieuwe verouderde systemen voor te
blijven. Daarmee neemt per saldo het percentage verouderde systemen juist toe.

Tot slot constateert de Rekenkamer ook dat er bij andere onderdelen van de bedrijfsvoering
problemen ontstaan die aandacht vragen. Het resultaat is dat het aantal onvolkomenheden per
saldo is gestegen van 8 in 2017 naar 9 in 2018.

En ook komen er steeds nieuwe problemen bij door nieuwe ingevoerde wetgeving, zoals de AVG.
Zo moet de fiscus nog met een oplossing komen waardoor het BSN uit het BTW-nummer van
ZZp’ers verdwijnt.

Bron: Algemene Rekenkamer

 

Fiscale beleidsagenda d.d. 27 mei 2019

“Even geen nieuwe belastingwetten meer a.u.b!”

Dat is het verzoek van Staatssecretaris Snel van Financiën aan de politiek. De komende 3 jaar
niet met nieuwe ingewikkelde belastingwetgeving komen. Dan kan er capaciteit vrijkomen om de
al jaren durende onderhoudsachterstand van de ICT van de Belastingdienst weg te werken.

Ook zijn de beschikbare capaciteit die nodig is voor het beheer en onderhoud van de systemen
en het invoeren van nieuwe wetgeving onvoldoende.

Door het wegwerken van de achterstand kan er op termijn weer ruimte ontstaan om nieuwe
wetgeving in te voeren.

Snel schrijft dat eenvoudige aanpassingen zoals tariefswijzigingen natuurlijk nog wel kunnen
worden doorgevoerd. Het verzoek van Snel houdt ook in dat een aantal op de planning staande
wijzigingen op losse schroeven (kunnen) komen te staan. Denk bijvoorbeeld aan de belasting-
maatregelen die elektrisch rijden moeten stimuleren en de CO2-heffing die de politiek voor
ondernemingen wil invoeren.

Bron: rijksoverheid/Rendement

 

Conclusie

Het ziet er niet goed uit. En dat is spijtig om te constateren om meerdere redenen. Het biedt namelijk
geen hoopvol vooruitzicht. De laatste 15 jaar is het bericht met betrekking tot automatisering geweest:
“achterstand, verouderd, inhalen, vastlopend, traag, etc”. En dat is het nog steeds. Het lijkt ook wel
of er ook geen oplossing voor komt.

Daarbij komt dat het voor de mensen op de werkvloer ook behoorlijk frustrerend moet zijn. Oude
systemen die slecht benaderbaar zijn of zelfs niet meer werken zoals bij afdeling Schenk en
Erfbelasting. Ik kan me voorstellen dat de ambtenaren met die meer dan 100 programma’s - ik heb
inderdaad begrepen dat het er zoveel zijn – ook de bomen door het bos nauwelijks meer kunnen zien.

En dan heb ik het nog niet over de enorme misser om al die mensen met goede kennis en kunde bij
de fiscus een riante vertrekregeling aan te bieden waardoor de mensen met goede kennis van de
belastingregels maar ook van de systemen zijn vertrokken of binnenkort in maart 2020 gaan vertrekken.

In maart 2020 vertrekt namelijk de laatste grote groep collega’s die gebruik hebben gemaakt van de
riante vertrekregeling.

En wat moet je dan als organisatie, als je kort daarvoor 4.000 tot 5.000 goede collega’s hebt verloren?
Dan moet je weer eenzelfde groep nieuwe collega’s van circa 5.000 man aantrekken. Of misschien
wel de oud collega weer terug inhuren als ZZP-er. Oh nee, dat mocht niet. Dus dat zal dan ook wel
niet gebeuren, toch?

Want wat blijkt in de praktijk. De bespiegeling van oud staatssecretaris Wiebes dat de fiscus met
super computers met kunstmatige technologie gaat werken die circa 4.000 tot 5.000 mensen
overbodig zou maken, blijkt gewoon niet uit te komen.

Natuurlijk gaan we daar wel in de toekomst naar toe. Maar dit ambitieniveau blijkt nu toch een
forse en kostbare inschattingsfout te zijn.

Tot slot. Alle berichten over grote belastingherzieningen die u de komende 3 jaar voorbij ziet
komen in de media, mag u wat mij betreft direct overslaan.

Het automatiseringssysteem van de fiscus kan het domweg niet aan!

En eerlijk! Ik denk ook niet de komende 3 jaar. Mijn inschatting? Tenminste 10 jaar voordat de
automatiseringsinhaalslag een beetje is gelukt en de systemen wellicht klaar zijn voor een grote
belastingherziening. We zullen zien.

In de tussentijd? Roeien met de riemen die er zijn en positief blijven. Dat is realistisch en het beste
om te doen.